Czesław Miłosz

Ogród nauk

"Ogród nauk jest moją prywatną księgą różności" - Czesław Miłosz

Przypomnienie dawno nie wznawianego tomu esejów, jednego z najważniejszych w dorobku Czesława Miłosza. Pomieścił on w tej książce eseje m.in. o tak znaczących dlań twórcach, jak Blake, Mickiewicz czy Dostojewski, a także klasyczne już teksty:"O piekle", "Saligia", "Ziemia jako raj" czy "Niemoralność sztuki".

Druga część książki, poprzedzona wstępem zatytułowanym „Gorliwość tłumacza” zawiera „prywatną” antologię opatrzonych osobistymi komentarzami przekładów bliskich Miłoszowi, bądź z różnych względów fascynujących go, poetów, m.in. Baudelaire’a, Mertona, Yeatsa, Venclovy, Whitmana, Jeffersa. Całość zamyka przekład Księgi Eklezjasty.

„Ogród nauk jest moją prywatną księgą różności. Zawiera ona wypisy z różnych autorów, przekłady wierszy, krótkie noty itd. (…) Księga różności nie musi być rodzajem gorszym niż inne dlatego tylko, że sam jej układ zostawia miejsce przypadkowi. Nie napotkam chyba na sprzeciw, jeżeli powiem, że niezbyt często czytamy dzisiaj »jednym ciągiem«, częściej natomiast »na wyrywki«. (…) Ogród nauk w moim zamiarze powinien być kalejdoskopiczny, to znaczy jedno zdanie tu, inne tam, i zmieniający się, wzbogacający się ich sens, zależnie od tego, co przeczyta się po czym, posuwając się naprzód, wstecz, bez żadnych skrupułów tzw. wyczerpującej lektury. Nie sądzę, żeby tom tak ułożony był tym samym co Silva rerum naszych sarmackich protoplastów z siedemnastego wieku. Bo ani fakty smakowane jako osobliwe, ani pamiątki, ani wiersze okolicznościowe, tylko jedna, mimo wszystko myśl, trudna, starająca się uchwycić siebie w różnych postaciach i słowami różnych autorów”.